Hamile kalmak için yumurtlama dönemi hesaplamak, bebek sahibi olmak isteyenlerin sıklıkla başvurduğu yöntemlerden biridir. Adet düzenini takip ederek yumurtlama dönemini bulup, ayın hangi günlerinde cinsel ilişkiye girilmesi gerektiğini hesaplamak mümkün. Yumurtlama günlerinde cinsel ilişkiye girerek hamile kalma şansı artırılabilir. Adet kanamasının ilk günü yeni bir adet döngüsünün başlangıcı demektir.

Bu aşamada beyin dokusunun derinlerinde yer alan “hipotalamus” adlı bölgeden salgılanan bir hormon, hipotalamusa yakın yerleşimli hipofiz adı verilen salgı bezinden folikül uyarıcı başka bir hormon salgısını başlatır. Bu hormonun etkisiyle yumurtalıklardan birinde yeni bir yumurta hücresi “folikül” adı verilen bir kesecik içinde olgunlaşmaya başlar. Olgunlaşma tamamlandığında, olgun folikül içinde üretilen yüksek miktarlarda östrojen hormonu etkisiyle bir yandan rahim iç tabakası gelişmeye başlar, bir yandan da hipofiz bezinden bir başka hormon salgılanır. Bu hormon, yumurta hücresini barındıran folikülü çatlatır ve yumurta hücresini serbest bırakır. Yumurta hücresinin serbest kalmasına ise yumurtlama (ovulasyon) denir.

Yumurtlama gününü hesaplamak için de öncelikle son iki adet dönemi başlangıcı arasındaki günleri saymak gerekir. Bu adet döngüsünü yani kaç günde bir adet görüldüğünü gösterir. Bulunan sayıyı en son adet başlangıç tarihine ekleyince de bir sonraki adetin başlangıç tarihi anlaşılır. Yumurtlama bir sonraki adet kanamasının başlangıcından yaklaşık 14 gün önce olur. Bir sonraki adet başlangıç tarihinin 14 gün öncesi yumurtlamanın gerçekleşebileceği tarihtir.

İki adet dönemi arası 28 gün olan yani 28 günde bir adet gören bir kadında yumurtlama yaklaşık 14’üncü günde gerçekleşir. 35 günde bir adet gören kadında (35-14=21) 21’inci günde, 25 günde bir adet gören birinde ise (25-14=11) 11’inci günde gerçekleşecektir. Yumurtlama gününü hesaplamak; hangi günlerde cinsel ilişkiye girilirse hamile kalma olasılığı olduğunu gösterir. Ya da istenmeyen gebelikleri önlemek için, bu günlerde ilişkiye girmemek ya da korunarak ilişkiye girmek gerektiğine işaret eder. Kadının yumurtlamadan önceki 5 gün ve yumurtladıktan sonraki 3 gün hamile kalabilir. Yani gebe kalma ihtimali bu 8 gün içinde gerçekleşir. Sperm hücreleri genital kanalda 5 güne kadar canlı kalabilir, yumurta hücresi ise yumurtlamadan sonra yalnızca 12-24 saat yaşayabilir. Bu nedenle yumurtlama olduğu anda spermlerin yumurta hücresini, fal-lop tüpü içinde (kanalda) bekliyor olmaları veya kısa zamanda oraya ulaşmaları gerekir. Bu nedenle verimli günlerden birkaç gün öncesinde sperm sayısının azalmaması için cinsel perhizde bulunulması ve verimli günlerde, gün aşırı ilişkiye girilmesini öneriyoruz.

Gün hesabı ile gebelikten korunma güvenli bir yöntem değildir. Bunu tercih eden çiftlerin ikinci bir yöntem (kondom, diyafram, spermisid) daha kullanması gerekir. Gün hesabı yönteminin başarısızlık oranı % 20-25’dir. Başarısız olmasının en büyük sebebi de yumurtlama tarihini tam olarak belirlenememesidir. Spermin uzun süre döllenme yeteneğini devam ettirmesi gebe kalma riskini artırıyor.